Bezoek

Menno Simons, een man geboren in Witmarsum, werd de grondlegger van de Mennonieten oftewel doopsgezinden. Als priester scheidde hij zich af van de rooms katholieke kerk. Pas tijdens mijn werk bij MCC leerde ik de grondbeginselen van de Mennonieten beter kennen. En nu, na ruim drie jaar voor een Amerikaans/Canadese Mennonieten organisatie in Haïti gewerkt te hebben, besloot ik een bezoek te brengen aan de geboorteplaats van de grondlegger ervan, niet ver bij mijn ouderlijk huis vandaan. Het monument, het gedenkteken aan een oude kapel, de kerk in het dorp Witmarsum. Ik ben vooral de nadruk die Mennonieten leggen op vrede gaan waarderen. Vrede. Wat een alomvattend onderwerp, ik heb het al vaker gezegd. Onmisbaar. Vrede tussen mensen, tussen volken, landen, vrede met jezelf, vrede met God.

Orkaan Irene heeft inmiddels haar weg afgelegd. Hoewel de kranten weinig meldden over haar doorgang in Haïti, kreeg ik te horen dat er opnieuw schade is aangericht op het platteland van Noordwest Haïti, waar de huizen van leem zijn gebouwd en landbouw een belangrijke bron van inkomsten vormt. Woningen zijn vernield, oogsten zijn verloren gegaan. Maar ook; de huizen die na de orkanen van 2008 zijn verstevigd (stenen muren), die hebben standgehouden.

Haïti. Er wonen relatief weinig Haïtianen in Nederland. De Haïtiaanse Vereniging in Nederland streeft ernaar ze bijeen te brengen, een plaats te geven in de Nederlandse samenleving, het imago van Haïti in Nederland positief te versterken, en cultuur te waarborgen. Zaterdag 27 augustus hielden ze een mooie activiteit in Culemborg. Het was een plezier om erbij aanwezig te kunnen zijn en deze kleine, maar mooie gemeenschap in Nederland te zien. Nicolien en ik zijn er samen naartoe geweest, nadat we een maand of vier, vijf ervaringen gedeeld hebben in Haïti. Zoals vanouds verliep onze tocht avontuurlijk, met een toeristische route via allerlei dorpen en een overtocht per veerpont.

Haïti. Als ik bij mijn kleine nichtje op bezoek kom, dan zie ik haar lekker liggen slapen in een Haïtiaanse wieg; een mand gemaakt van een lokaal soort palmbladeren. Ik geniet van de gelegenheid om tijd te kunnen doorbrengen met ooms, tantes, neven, nichten, gemeenteleden, vrienden, familiedag bij Aviodrome in Lelystad en ook een bezoek aan de oud collega’s bij Maaltijdservice Noord. En weer even orgelspelen in de kerk.

Als ik boodschappen ga halen in de supermarkt ben ik blij dat ik niet hoef af te dingen en dat ik weet wat alles kost, maar ik sta versteld van de enorme hoeveelheid en keus die er is. Ik kijk op het lijstje en zie ‘pannenkoekenmix’ staan. Ik zoek de mix op, maar zie zoveel merken staan dat ik niet meer weet welke ik moet hebben. Wat een verschillen.

En nu weer een ander verschil. Afgelopen maandag zijn mijn moeder en ik samen naar Eindhoven gereden en daar op het vliegveld gestapt naar Dublin. Uiteraard lag onze koffer niet op de band (dat is het risico van reizen met mij), maar we kregen ‘m uiteindelijk toch terug. We hadden een auto gehuurd en rijden nu in een Opel Corsa Ierland door. Aan de linkerkant van de weg wel te verstaan, met het stuur rechts en dus linkshandig schakelen. De borden zijn tweetalig geschreven; Iers en Engels.
De eerste nacht hebben we geslapen in Clarinbridge, Galway county (bed & breakfast). Dinsdag zijn we vandaar eerst richting The Burren en Cliffs of Moher gereden, met een Iers ontbijt achter de kiezen. De wegen zijn smal en slingeren door het landschap, met een maximum snelheid van 100 km per uur, die niemand haalt. Bij de Cliffs of Moher torenen imposante rotsen enkele honderden meters boven de zee uit. De harde wind doet de golven woest tegen de rotsen slaan. Wat een natuur.
We vervolgden onze weg langs Limerick, Listowel en Tralee richting Killarney, waar we in het dorp Fossa stopten voor de nacht. De enthousiaste eigenaars wezen ons een wandelroute door het bos en naar een meer. De dorpen bieden een kleurrijk schouwspel; de gebouwen zijn in verschillende, vrolijke kleuren geschilderd. De mensen zijn vriendelijk, in voor een praatje en een heer in het verkeer.
Gisteren opnieuw een zeer indrukwekkende dag, met een diversiteit aan landschappen. We hebben de Ring of Kerry gereden en de Skellig ring, langs de kust. Prachtige vergezichten over de zee, groene weiden met hier en daar een fel groen, geel, oranje of wit huis, schilderachtige vissersdorpjes, ruïnes, rotsen, berglandschappen, hei; niet te omschrijven. Vervolgens de Gap of Dunloe; een smalle weg door ongerepte natuur; oude, stenen bruggetjes over koude rivieren, temidden van de bergen. Na een dag vol indrukken zijn we in Glengariff neergestreken voor de nacht.

Ierland en Haïti zijn beide eilanden, maar duidelijk totaal verschillend, gescheiden door enkele duizenden kilometers water van de Atlantische Oceaan. Het is goed om op bezoek te gaan in een ander land en de blik te verruimen, van elkaar te leren. Tegelijk is het kostbaar voor een land om een eigen taal en cultuur te behouden.

Toen ik in 2008 naar Haïti vertrok, wist ik niet wat er ging gebeuren. Ik wist niet dat ik getuige zou zijn van orkanen, aardbeving, ziekte, enz. En ik wist ook niet dat zoveel mensen zo betrokken zouden zijn bij Haïti om via mij giften te sturen.
Van begin af aan heb ik veel gesprekken gehad met Haïtianen over hulpverlening en ontwikkelingswerk. Ontwikkelingswerk is complex, helpen is moeilijk. Wat voor ons in onze discussies als een paal boven water staat, is dat we willen werken op een manier die mensen niet afhankelijk maakt van externe hulp, maar juist onafhankelijk. Daarnaast is het essentieel om inbreng te krijgen van de lokale bevolking over wat in hun beleving de prioriteiten zijn en hoe die het beste aangepakt kunnen worden. Zo is stukje bij beetje een filosofie ontstaan die we hebben vormgegeven in de organisatie KDRe; Konbit pou Devlopman Reyèl, oftewel Samenwerken voor realistische ontwikkeling. Alle giften die binnen zijn gekomen voor mij/Haïti vanuit Nederland worden in goede banen geleid door KDRe, waarvan ik mede oprichter en penningmeester ben. Al die keren dat ik op deze website heb geschreven over huizenbouw, microkredieten, trainingen, bouw van een kindertehuis, een school, enz.; dat alles is uitgevoerd door KDRe. We werken samen met lokale organisaties en streven ernaar om zo ook hun capaciteiten te vergroten.
Ik ben blij en dankbaar voor de manier waarop dit vorm gekregen heeft en ook voor de manier waarop ik Haïti heb leren kennen, mede dankzij de mensen die samen met mij KDRe vormgegeven hebben. Tijdens het bezoek van deputaten diaconaat christelijke gereformeerde kerken aan Haïti vorig jaar november, waren zij te gast bij KDRe en hebben het werk van KDRe bezocht. Nu zijn twee personen van KDRe door deze zelfde deputaten diaconaat CGK uitgenodigd in Nederland om verhaal te doen van het leven en de situatie in Haïti, van wat KDRe heeft gedaan en nog hoopt te doen. Het is voor mij een grote eer om gedurende twee weken twee vrienden uit Haïti in Nederland te mogen ontvangen en hen met mijn geboorteland kennis te laten maken. Nu kunnen ze zelf de mensen ontmoeten die hun land steunen, hetzij met gebed, hetzij financieel, hetzij door acties of op een andere manier.
Beide mannen hopen vrijdag 23 september aan te komen in Nederland. Vrijdag 7 oktober zullen we alle drie weer naar Haïti vertrekken. De voorbereidingen voor het bezoek zijn in volle gang. Er is inmiddels ook een website voor KDRe in de lucht, dus meer informatie hierover kunt u vinden op www.kdre.org. Als het programma rond is, hoop ik het hier ook te kunnen vermelden. De heren zullen het erg fijn vinden kennis met u te maken, al diegenen die zo betrokken zijn bij Haïti. En voor u kan het vast ook erg interessant zijn om uit eerste hand meer te horen over dit land.