Nattigheid / bouwen

Vijf dagen duurde onze vakantie slechts, maar het waren vijf geweldige dagen.
Na de vakantie was het tijd voor onze kwartaalvergadering; konbit. In gesprek over veranderingen bij MCC en evaluatie van partners wereldwijd, administratie, etc., maar ook een les in auto onderhoud en een bezoek aan een mango boomgaard. Verder was er tijd voor spel en devotie. ’s Avonds kwam een koor optreden. En op de tweede dag van de drie dagen durende bijeenkomst beviel een Canadese collega van een gezonde dochter in het ziekenhuis te Deschapelles.

Na terugkomst in Port-au-Prince ging ik twee dagen mee met collega James om te vertalen bij een seminar dat hij gaf. Dit vond plaats bij partner organisatie FOPJ, voor leerlingen die bouwkunde studeren of opgeleid worden tot ingenieur, en voor huidige ingenieurs en bouwvakkers/aannemers. Er werd gesproken over de oorzaken van orkanen en aardbevingen en bouwmethodes die bestand zijn tegen deze natuurlijke evenementen. Na een dag theorie in een klaslokaal, gingen we met de groep van 30 op pad in de wijk, Carrefour Feuilles, om voorbeelden in de realiteit te bekijken. Nieuwbouw, herbouw, reparaties, ingestorte gebouwen, betonblokken die op straat gemaakt werden, beton dat gemixt werd, ijzervlechtwerk, storten van steunpilaren en betonnen daken, bouwen van muren, etc. Na afloop namen de deelnemers met blijde gezichten een certificaat in ontvangst en een gereedschapsbox.

In Haïti viel moederdag op zondag 29 mei. Elke 5e zondag van de maand is gewijd aan het gezin/de familie in de kerk waar ik naartoe ga, L’église de Dieu de Boulard. Deze speciale zondag werd er gepreekt uit 1 Johannes 3:18, een tekst die spreekt over liefhebben in daden in plaats van enkel woorden. Tonen dat je iemand liefhebt, ernaar handelen dat je van iemand houdt. Hoe waar!

In dezelfde wijk, Boulard/Christ Roi, werkt MCC samen met een plaatselijke organisatie om 41 huizen te repareren. De afgelopen weken ben ik een drietal keren met James mee geweest om het werk te bezoeken en voor hem te vertalen. Het is altijd interessant en leerzaam om met ingenieur James op pad te zijn. Er zijn een aantal eenvoudige, maar essentieel manieren om een huis beter bestand te bouwen tegen aardbevingen en orkanen. Het is onvoorstelbaar hoe de huizen hier gebouwd worden. In Christ Roi belandden we ook in doolhoven van huizen aan en op elkaar gebouwd, waar het onduidelijk is waar het ene huis eindigt en het volgende begint. Pilaren zijn weggevallen, muren gescheurd of ingestort, betonnen daken liggen open met verroest ijzerwerk, enz. Triest, vooral als je de blikken op de gezichten van de eigenaren ziet. En gevaarlijk als je ziet hoe deze mensen nu wonen, weer in hun onveilige woningen getrokken.

Collega Anne en ik zijn een dag naar Croix-des-Bouquets geweest in het kader van het bezoeken en interviewen van artiesten. Er is daar een hele wijk, Noailles, gewijd aan metaalwerk. Ruim 60 shops staan zij aan zij, overal om je heen klinkt het geklop van hamers en het geschuur van olievaten. Deze worden omgetoverd tot allerlei creatieve vormen en figuren, elk net even anders. Wat een precisie werk.

Verder ben ik op bezoek geweest bij partner organisaties JUPED, RNDDH, Timkatec en FOPJ, om met hen allen de hulpgoederen te bespreken voor komend jaar. Normaalgesproken krijgen we eenmaal per jaar hulpgoederen geleverd; schoolkits, handdoeken, zeep, dekens, sanitaire benodigdheden, naaisets, baby sets, etc., om onze partner organisaties te helpen. Na de aardbeving was dat wat veranderd, maar nu gaan we terug naar het oude patroon. Collega Hervé gaat met me mee, want hij neemt dit werk straks van me over. Het afscheid begint. En ik ben niet de enige die gaat vertrekken. Afgelopen week hebben we onze collega Alexis gedag gezegd. Volgende maand vertrekt James en weer een maand later ben ik aan de beurt. Ik wil er nog niet aan denken.

Het vertrouwen in de gezondheidszorg hier wordt soms danig op de proef gesteld. Vorige week kreeg ik een telefoontje van een vriend, die vertelde dat zijn vrouw in het ziekenhuis was opgenomen. Op mijn vraag wat ze had, antwoordde hij dat ze in het cholera centrum was opgenomen. Ze kwam bij het ziekenhuis met buikpijn en diarree, maar werd direct zonder enige vorm van onderzoek of consultatie naar het cholera centrum gebracht. Hoe kunnen ze in vredesnaam beslissen wat voor behandelmethode een patiënt te geven als ze niet eens de moeite nemen om te onderzoeken wat voor ziekte de patiënt heeft? Ik ging ’s avonds bij haar op bezoek in Fermathe en trof haar aan in een hoek van een tent, ingericht als nood hospitaal, met nog 12 patiënten om haar heen, elk met een emmer onder een bed en een infuus in de arm. Het rook er sterk naar chloor. Gelukkig is ze inmiddels weer thuis en afgelopen weekend waren ze samen met hun dochter bij me op bezoek. Ik heb ze Hollandse pot voorgeschoteld, met Haïtiaanse taart na.

Hemelvaartsdag is hier normaalgesproken geen vrije dag. Maar president Martelly heeft besloten dat te veranderen en riep vorige week donderdag uit tot nationale vrije dag. Alleen was hij wat aan de late kant; tien uur ’s avonds de dag tevoren. Dus niemand wist ervan en iedereen was mooi aan het werk bij MCC. De scholen waren dicht, evenals enkele organisaties.

Terwijl ik zit te schrijven, stroomt de regen buiten neer. Het heeft de afgelopen week bijna continu geregend, heel ongewoon voor hier. Normaalgesproken begint het in het regenseizoen tegen de avond te regenen, maar overdag is het droog. Niet nu. Veel nattigheid en veel modder.

Afgelopen vrijdag togen we met 8 man uit Port-au-Prince weer naar Desarmes. 5 juni is het de internationale dag voor het milieu en in het kader daarvan organiseerde MCC Desarmes net als vorig jaar een boom plant dag. Dus zaterdag verzamelden zich in alle vroegte 200 mensen; leerlingen, leraren, afgevaardigden van organisaties en lokale overheid. Allen gekleed in groene t-shirts met opdruk, stelden we ons op in twee lange rijen om zo naast en achter elkaar het dorp door te marcheren. Een auto met geluidsinstallatie volgde en mobiliseerde de inwoners. Nadat we het dorp uit waren, werden we in een aantal vrachtwagens ‘geladen’, om onderaan de bergen gedropt te worden. Vandaar was het omhoog de bergen in, voorzichtig om niet uit te glijden in de modder en op de gladde paden. Een rivierbedding bood een welkome gelegenheid om de modder van ons af te spoelen. Dit project is bedoeld om de ontbossing op de bergtoppen tegen te gaan. Dus hoog op een berghelling hebben we met z’n allen 6000 boompjes geplant. Een aantal mannen waren met pikhouwelen al bezig om de gaten te graven en de rest van ons plantte de boompjes, zowel fruit bomen als andere soorten. Het was weer een bijzondere ervaring, om zo met elkaar zich in te zetten voor een betere leefomgeving. Zo belangrijk hier, om erosie en gevolgen van overstromingen tegen te gaan en ook om levensmiddelen te bieden. Na afloop liepen we terug en stond er eten klaar voor 200 man, ook geen kleine opgave.

Tijdens het schrijven van bovengaande tekst wachtte ik op de terugkomst van een collega zodat ik met een auto naar huis kon. De regen viel in bakken neer, bliksem donderde, de kat miauwde klaaglijk van al dat kabaal. Dat was gisteravond. Uiteindelijk kwam m’n collega pas tegen negen uur terug. Ik bracht haar naar huis. Zowel Delmas 75 als Delmas 83 waren slecht begaanbaar. De regen had al hele stukken van de weg weggespoeld. Ik besloot de andere kant op te rijden om via Route Frere naar Meyot te gaan, in plaats van Delmas. Maar ook daar bleek de situatie niet best te zijn. Doordat de weg blank stond, wat niet zichtbaar wat er zich onder het water bevond. Her en der stonden auto’s vast. Ik moest me een weg banen door diepe waterstromen. Ik keek naar de auto’s voor me en de auto’s komend van de andere kant, om te kunnen zien waar ik de oversteek moest maken, zette de auto in vierwielaandrijving, wachtte totdat een vastgelopen auto losgewroet was en waagde me door modder en water, op hoop van zegen. Uiteindelijk kwam ik zo op Route Frere, waar het verkeer ook vaststond en de weg slecht was. Eenmaal in Petion-Ville dacht ik dat het nu toch wel wat vlotter zou gaan. Helaas. De weg naar Peguy-Ville was geblokkeerd door een omgevallen elektriciteitsmast. Dus ik draaide weer om en nam een alternatieve route via Girardo. Toen ik bijna bij huis was, lag er een boom op de weg. Ik kon er net langs manoeuvreren, maar een paar meter verderop lag niet alleen een boom, maar een hele aardverschuiving. Een ‘lawine’ was van de helling naar beneden gekomen. Opnieuw kon ik er net langs en eindelijk was ik thuis, twee en een half uur later, kwart over elf ‘s avonds.
Vanochtend was het wederom een hele opgave om op kantoor te komen, van enkele uren tijd. De weg bij Meyot was nu zo volledig geblokkeerd dat ik de andere kant op ging. Her en der staan auto’s temidden van opgehoopt afval, puin, of vast in kuilen. Huizen staan blank, er zijn diverse huizen ingestort, meer aardverschuivingen, tot nu toe 13 doden geteld, om nog maar niet te spreken van de situatie van de mensen die nog in tenten wonen. Wanneer krijgt Haïti een adempauze?