Vorm geven aan werk en buiten werk

Een klaaglijk gemiauw klinkt op. Heeft de kat weer een salamander te pakken? Eigenlijk is zijn ‘levensdoel’ volgens de mensen hier het vangen van ratten en muizen, die zo nu en dan vrolijk door het kantoor trippelen. Deze kat is in ieder geval waarschijnlijk een van de weinige katten in Haïti die kattenvoer krijgt. En daar zorg ik momenteel voor. Een ‘zorgzame’ tijd; in de periode dat mijn collega in het buitenland verblijft, geef ik de kat te eten en een plant te drinken. Een andere collega is ook vertrokken naar het buitenland, dus geef ik zijn vis eten. Een derde collega, die net als ik in het MCC guesthouse verblijft, is gisteren ziek geworden, dus ook voor haar probeer ik zo goed mogelijk te zorgen. Dus met mijn goede gedrag zou ik een thermometer desinfecteren met kokend water (geleend van weer een andere collega); breekt de thermometer… Ik weet niet of ‘zorgen voor’ mijn sterkste kant is…
Zelf kan ik wel wat meer slaap gebruiken. Vanochtend stond ik alweer om 5.15 uur naast m’n bed, aangezien ik om 5.45 uur een collega kon verwachten die me op kwam halen om naar de kerk te gaan. Weer een andere collega en een andere kerk. In het Nederlands vertaald zou het de pinkstergemeente zijn, maar of het qua inhoud gelijk is vraag ik me af. Kerken internationaal vergelijken is lastig heb ik gemerkt. In ieder geval kijken ze er hier wel raar van op als ze horen dat bij ons in de kerk alleen maar de predikant preekt en een ouderling voorleest. Dat kennen ze hier niet, ongeacht in welke kerk dan ook. Hier mag ieder die een boodschap heeft een preek houden. De gemeenteleden worden heel erg betrokken bij de dienst, op allerlei interactieve manieren. De dienst stond vandaag in het teken van familie/gezinsleven. Dat is een teer punt hier, ook als het gaat om vaderdag, wat het hier vandaag is. Dat wordt niet zozeer herdacht als moederdag, aangezien iedereen weet wie z’n moeder is en niemand weet wie z’n vader is, zo wordt er gezegd. Moeders zijn bij de kinderen, voor vaders is het vrij normaal om er meerdere vrouwen op na te houden. Als men hier hoort dat dat in Nederland niet geaccepteerd is, vragen ze of we zo’n conservatief land zijn. Conservatief? Nee, ik denk niet dat het daar mee te maken heeft... Leven in een land als Haïti is ontzettend leerzaam en laat duidelijk zien dat je eigen referentiekader van wat ‘normaal’ is of wat automatisch wordt aangenomen, niet zo logisch en vanzelfsprekend is in een ander land of een andere cultuur.
Een ander cultuurverschil is de tijdsbeleving. Het moet nog steeds wennen dat een vergadering om 14.00 uur echt niet om 14.00 uur begint. Iets dat niet cultuurgebonden is maar ook moet wennen, is het feit dat de elektriciteitsvoorziening zo grillig is en internet zo vaak niet werkt. Flexibiliteit en geduld is heel belangrijk om niet al te gefrustreerd te raken.
Afgelopen week is mijn collega van Défi Michée naar Les Cayes (in het Creools O Kay) vertrokken om met diverse instanties in gesprek te gaan over de millenniumdoelen. Het was de bedoeling dat ik hem een paar dagen later zou volgen, maar wegens een regionaal gebeuren waren de vluchten vol, dus bleef ik in Port-au-Prince (in het Creools Pòtoprens). Ik heb deze week op het MCC kantoor gewerkt, aangezien het weinig zin heeft om in m’n eentje op het Défi Michée kantoor te gaan zitten. Werkend voor beide organisaties gebeurt het ook regelmatig dat ik een afspraak heb met iemand bij MCC, dus ik schipper wat tussen beide kantoren. Ik probeer een beetje m’n weg te vinden in de werkzaamheden voor zowel Défi Michée als MCC. Dat moet even vorm krijgen. Iedere MCC’er moet min of meer zelf vorm geven aan z’n baan. Bij MCC ben ik aan het schrijven gezet voor een plan en budget voor het guesthouse en kantoor. In ieder geval hoef ik niet bang te zijn om me te vervelen. Genoeg dingen gaande, genoeg mogelijkheden en soms komt er ook gewoon iets op je pad, dat merkt iedereen wel. Iemand die van thuis uit aan computers rommelde repareert de computers op zijn werk, terwijl hij als mensenrechten analist is aangenomen. Iemand die sportief is ingesteld geeft hier aerobics op het enige fitness centrum dat er is. Ik ben gevraagd door een collega en zijn vrouw om hen Engelse les te geven en zo is er telkens wel iets nieuws.
Een andere dag ging ‘verloren’ aan het regelen van een verblijfsvergunning en rijbewijs. Een collega nam me mee naar de betreffende instanties. Lange rijen mensen stonden/zaten te wachten. Het voelde best raar om voor te gaan, vanwege goede connecties. En dan nog duurde het uren. Kleine ruimtes vol zwetende mensen en draaiende ventilatoren. Vingerafdrukken, handtekeningen, foto’s; nu is het nog wachten op de papieren.
Een bestaande Bijbelstudiegroep heeft een herstart gekregen. Maandagsavonds komen we bij elkaar om een preek te bespreken die we van tevoren beluisteren. Een collega en ik hadden koekjes gebakken voor deze avond (Canadees recept). Dat wil zeggen, zij vertelde hoe het moest en ik hielp wat onwetend mee… Leuk om zo allerlei activiteiten samen te ondernemen. Ook zaterdags komen mensen met ideeën voor wat ontspanning. Vorige week zaterdag zijn we naar Fermathe gereden, een plaats wat hoger de bergen in, waar de temperatuur aangenaam is en koel vergeleken met Port-au-Prince. Hier liggen de temperaturen momenteel rond de 35 ºC. Een stad met miljoenen inwoners en grote, zwarte wolken uitlaatgassen uitstotend verkeer houdt de warmte natuurlijk nog meer vast. We hadden Rummikub mee en zaten onder de bomen lekker rustig bij elkaar. Fermathe is tevens de standplaats van Baptist Haiti Mission, de partnerorganisatie van World Servants. Het was erg leuk om een van onze tolken van vorig jaar weer te zien en spreken. Deze Amerikaanse organisatie heeft o.a. een winkel, restaurant, kerk en ziekenhuis op het terrein, waar zowaar heerlijk ijs wordt verkocht. Een ware traktatie! Er zijn maar weinig plaatsen waar goed ijs verkrijgbaar is, wegens de onstabiele stroomvoorziening.
Een andere plaats waar dat kan, is een zaak waar o.a. sandwiches verkocht worden, niet ver bij MCC vandaan. Daar hebben een collega en ik een jarige collega mee naartoe genomen, om haar op een ijsje te trakteren. Veel meer kunnen we hier niet doen. Maar de gezelligheid is een groot genoeg cadeau! Mooi samenzijn. Dezelfde jarige collega nodigde ons een paar dagen later thuis uit om pizza te komen eten, zelfgebakken. Zo proberen we telkens wel wat leuke dingen te verzinnen.
Vorig week zondag belandde ik uiteindelijk in een internationale, Engelstalige kerk. De collega die me zou halen was me vergeten (waar ik maandag een hele serie excuses voor te horen kreeg), dus nam iemand anders me mee. ’s Middags was er genoeg aanspraak van MCC’ers die langskwamen. Genoeg aanloop hier.
In mijn vrije uren ben ik ook nog steeds bezig in de bibliotheek, maar ik word niet erg vrolijk van de houtworm die ik tegen kom. Wat kunnen we daar aan doen? Ongediertebestrijding is niet aan de orde hier. Suggesties om op natuurlijke wijze af te komen van houtworm zijn van harte welkom…
Nederland heeft sinds een paar maanden een nieuwe ambassadeur in de Dominicaanse Republiek, die tevens Haïti onder zijn hoede heeft. Haïti heeft geen Nederlandse ambassade, alleen een consulaat. De in Haïti woonachtige Nederlanders werden uitgenodigd om kennis te maken met de ambassadeur, dus dat was weer een snert en bitterballen gelegenheid.
Gisteren hebben we een heerlijk ontspannen dag gehad. We zijn weer de koele bergen in gereden, weg van de hitte en drukte van de stad. Een prachtig uitzicht op Port-au-Prince, gelegen aan de baai. Nadat we de auto ergens in de buurt van Kenscoff geparkeerd hadden, zijn we een eind verder omhoog gewandeld, om daar een kleed uit te spreiden op een berghelling met prachtig uitzicht op de omringende bergen en landbouw terrassen. Een dag van even de dingen van je afzetten, gewoon een boek lezen, spelletje doen, wat liggen doezelen, picknicken en praten. In het gras liggen, een blauwe lucht boven je, de bergen voor je; wat wil je nog meer. Ik hou van bergen, dus ook wat dat betreft is Haïti een prima land voor mij! We hadden gezelschap van twee jongens, die met ons mee liepen en zich graag van onze picknick bedienden. Uit mijn ooghoeken zag ik een van hen een vinger in de Nutella pot dopen (een lekkernij die niet vaak en wel duur verkrijgbaar is). Ze hebben een goede dag gehad, die twee, net als wij.
Het ‘markt kopen’ is nog even wennen, evenals het uitvinden wat te doen met die onbekend ogende groenten en fruit. Bovendien is het een hele opgave om eten te conserveren, zonder koelkast of vriezer. Vanochtend was ik brood aan het eten toen ik allemaal mieren op m’n arm voelde lopen. Blijken de mieren zichzelf van het brood bediend te hebben… Goed, dat was dus mijn vlees beleg. Maar niet al te diep bij nadenken. Mieren en muggen; veel geziene ‘huisdieren’ hier.

Werkend bij MCC en Défi Michée kom ik er al snel achter dat geld een beperkende en bepalende factor is. De in Nederland meest vanzelfsprekende dingen zijn hier financieel niet haalbaar. MCC Haïti heeft een aantal projecten in de planning staan, maar heeft er nog geen financiering voor kunnen vinden. Mochten jullie willen bijdragen aan de uitvoer van meer goede werken hier in Haïti, dan kunnen jullie een gift overmaken naar rekeningnummer 30.42.00.182 ten name van Christelijke Gereformeerde Kerk Drogeham, onder vermelding van Margot Haïti. Namens MCC en Défi Michée Haïti alvast hartelijk dank!