Uitwisseling

Carnaval viel vroeg dit jaar. Kerken organiseren vaak kampen voor de jeugd tijdens de carnavalsdagen, hoewel vele dit jaar geannuleerd werden wegens onrust op de weg. De jeugd van een gemeente van Eglise de Dieu, onder leiding van kantoorgenoot ds. Adley, hield kamp in de school en kerk in Guibert, vlakbij waar ik woon. Toen ik zaterdag 6 februari 's avonds thuiskwam uit de Dominicaanse Republiek, stond ds. Adley gelijk bij me op de stoep, wat spullen lenen en me mededelend dat ik de komende dagen van maaltijden zou worden voorzien... En inderdaad, de volgende ochtend stonden ze met brood, eieren en warme chocolademelk voor de deur en 's middags met een enorme schaal rijst. Een volle kerk die zondag, dankzij de aanwezigheid van Eglise de Dieu de Poste Marchand. Ze waren met maar liefst 250 jongelui, ongelooflijk. Het is mooi om te zien dat de jeugd met elkaar optrekt en samen tijd wil doorbrengen, niet enkel voor plezier, maar ook om een programma te volgen waarbij onderwerpen besproken worden die betrekking hebben op hun rol in de kerk en als christen.

Diezelfde zondag, 7 februari, droeg president Martelly de macht over. Aangezien er echter geen opvolger was wegens geannuleerde verkiezingen, is er sindsdien een tijdelijke president benoemd, die in mei vervangen zou moeten worden door de volgende president, als de nu voor april geplande verkiezingen doorgaan.

Met carnaval hebben we drie vrije dagen. Aangezien ik echter een aantal deadlines achter elkaar had voor verslagen over huizenbouw in Ganthier en plannen voor nog meer woningbouw en landbouw, zat er voor mij geen vrij in. Ik had het rijk alleen op kantoor. Aan het eind van de middag belde de dominee van Eglise de Dieu de Boulard me op. Hij vertelde dat een zuster uit de gemeente in november geopereerd was, maar sindsdien veel pijn had gehouden. Nu bleek dat er een stuk gaas in haar binnenste is achtergelaten, medische fout. Ze moest opnieuw geopereerd worden, maar ze konden geen bloed vinden en de bloedbank geeft geen bloed als men niet zelf met bloeddonors komt. Ze heeft bloedgroep O negatief, een zeldzame bloedgroep. Inmiddels weet de dominee dat dat mijn bloedgroep is, dus deed hij weer een beroep op mij. Ik reed naar het Rode Kruis gebouw. Het was er druk binnen, rijen mensen met emmertjes in de hand die bloed kwamen halen en stonden te foeteren omdat ze al sinds de ochtend zaten te wachten. Nog diezelfde avond is de patiënt geopereerd. Vorige week zondag werd afgekondigd dat ze weer thuis is en herstellende. Wat er niet bij werd gezegd maar ik via andere bron had vernomen, is dat ze een ziekenhuis rekening van vele duizenden dollars gepresenteerd heeft gekregen. Gezondheid herwonnen, maar een grote schuld erbij.

Intussen heeft KDRe de bouw van een waterreservoir met KRCLJ in Lamontay afgerond. Bati-Clair heeft de technische bouw uitgevoerd en gaf ons een terugkoppeling over het proces. Het vereiste aanpassing, zei de vertegenwoordiger. Slapen was niet eenvoudig, op een stuk plywood op de grond. Water voor de bouw was ontzettend moeilijk; 3 uur lopen voor een emmer water. Tegelijk is er sprake van een sterke gemeenschapszin. 42 mensen werkten samen aan het graven van de fundering. Ook als er water moest komen, wat niet snel gaat met zoveel tijd per emmer, werd jong en oud, man en vrouw gemobiliseerd, soms 10, soms 30 mensen. Men hielp met laden en lossen, sjouwen van materialen, scheppen van zand, zoeken van gravel op ezels en paarden. Alle bouwmaterialen werden in Port-au-Prince gekocht en vandaar getransporteerd, om een goede kwaliteit en lange levensduur te garanderen, terwijl water en gravel ter plekke werden aangeleverd.

Het is de afgelopen weken gaan regenen, zoals gewoonlijk vooral 's avonds. In de bergen tussen Fermathe en Kenscoff tref ik nu regelmatig dichte mist en natte, glibberige wegen. Het waterreservoir bij huis lekte en is eindelijk gerepareerd. Kort nadat ik een trucklading water had gekocht om het reservoir te vullen, begon het te regenen. Eindelijk flink water in het reservoir.

Zaterdag 13 februari kreeg ik commentaar binnen van een donateur op een plan voor bouw van woningen, akkerbouw, dieren en waterputten met SSID. Veel technische vragen en aangezien Josue in Haïti was en die dag naar Santo Domingo zou terugreizen, besloten we rap dat ik mee zou gaan zodat ik samen met SSID aan een herziene versie kon werken. Zo keerde ik dus een week na thuiskomst uit Santo Domingo alweer terug naar het buurland. Ik verbleef weer bij Josue en zijn gezin. Slecht nieuws: er was die nacht ingebroken bij de school van hun kerk, waarbij een heel ijzeren raam uit de muur is gelicht om binnen te komen.

Zondag met Josue naar de kerk, die daar predikant is. De broeders kennen me inmiddels goed genoeg om ook mij te betrekken bij de vragen die gesteld worden. Na zang, schriftlezing en gebed liepen we naar een andere kerk. Eens per twee maanden houden zes kerken een gezamenlijke dienst, een positief initiatief om de verdeling binnen de protestantse kerken tegen te gaan. Het zijn kleine gemeentes en in dit geval kwamen ze samen op een bovenverdieping, een kleine, betonnen ruimte, met luide muziek; een soort rasp, keyboard, drumstel, trommels. Lofzang, solo zang, alleen iets teveel volume. 's Avonds dienst in de kerk van Josue. Een speciale dienst, waarin cadeaus werden uitgedeeld aan mensen die als eerste aanwezig waren, die vragen over de preek of tekst juist beantwoordden, of solo kwamen zingen. Deze avond ging het over elkaar liefhebben.

Maandag en dinsdag op het kantoor van SSID werkten we gezamenlijk aan het beantwoorden van de vragen en het commentaar van onze donateur. Lange dagen, tot 's avonds laat doorwerken. De Dominicaanse Republiek heeft lekker ijs, 'Bon helado', dus daar hebben we onszelf maar op getrakteerd...

Woensdagochtend om zes uur vertrokken we naar Haïti. Aan de grens Dominicaanse en Haïtiaanse migratie door, paspoort stempelen, en toen naar de Haïtiaanse douane voor controle van autopapieren, aangezien de auto een Dominicaans nummerbord heeft. Dominicanen doen moeilijk over auto's met Haïtiaanse nummerborden en Haïtianen zorgen voor vertraging bij auto's met Dominicaanse nummerborden.

De maanden januari en februari ben ik veel weg geweest voor m'n werk en weinig op kantoor. Veel werkdruk, in de avonduren en weekenden buiten de reizen om hard werken aan maar liefst vijf versies voordat een ingediend plan geaccepteerd werd. Wel hadden we de gelegenheid om op kantoor gezamenlijk een verjaardag te vieren met een maaltijd van rijst en erwten, vis, kip, gebakken plantaan en breadfruit, gekookte yam, salade, verse vruchtensap en zoete aardappeltaart na.

Op politiek gebied vinden er de nodige discussies en onderhandelingen plaats. Ik las een artikel waarin de presidentskandidaat ervan beschuldigd wordt boeren onteigend te hebben van hun grond die hij nodig had voor plantages om bananen naar Duitsland te exporteren. Tegelijkertijd zorgt het per mug overdraagbare Zika virus ook in Haïti voor heel wat zieken.

Zondag mijn petekind opgehaald om mee te gaan naar de kerk, waar hij om had gevraagd. Eerst ergens instrumenten ophalen voor de muzikale begeleiding, ter gelegenheid van het optreden van het jeugdkoor. Mijn petekind blij toen hij na de dienst even het drumstel mocht bespelen.

Church World Service gelooft in het belang van leren. In het kader daarvan worden regelmatig uitwisselingen georganiseerd en zo ook vorige week, tussen drie van onze partnerorganisaties die aan voedselveiligheid werken, waarvan twee in het Noordwesten, plus nog twee organisaties uit het Noordwesten, partners van mede-ACT Alliance leden Diakonie Katastrophenhilfe en Christian Aid. Een eerste auto vertrok maandagochtend 22 februari naar Anse Rouge, mijn collega Rony volgde rond de middag en Josue en ik vertrokken als laatste in de loop van de middag, nadat we een derde herziene versie van een plan hadden ingediend bij een van onze donateurs. Na het ondergaan van de zon met mooie oranje, gele en roze kleuren boven de zee, verscheen er een volle, ronde maan in de donkerte. In Anse Rouge voegden we ons bij de rest van degenen die afkomstig waren van buiten het Noordwesten. Het enige hotel in het dorp is nog niet zolang geleden geopend en ze hadden nu een aantal nieuwe kamers erbij. Piepkleine kamers waar je gelijk tegen het bed aanloopt als je binnenkomt en er net omheen kunt lopen, terwijl pal naast het bed de wc staat... Mijn deur stond open, ondanks de hoeveelheid muggen in Anse Rouge. Hij kon niet dicht, want er zat geen sleutel in de deur. Ik vroeg om de sleutel, maar ze zeiden dat ik de deur wel van binnen op slot kon doen als ik ging slapen. Ja maar er moet toch een sleutel zijn? Die is afgebroken. Een reservesleutel dan? Die is er wel, maar de eerste sleutel is afgebroken in het slot en de helft zit er nog in. En halen jullie die er dan niet uit? Nee, dat was nog niet gelukt, misschien morgen... Ik haalde m'n Bahco sleutel tevoorschijn en viste het stuk sleutel uit het slot, die ik vervolgens aan de eigenaar overhandigde, wat een verwonderde glimlach opriep. Ook hoteleigenaars zijn we tot dienst...

Dinsdagochtend om zeven uur vertrokken we naar Baie-de-Henne, waar een vierde auto zich bij ons voegde. Deze eerste dag stonden er bezoeken aan twee landbouwcorporaties van SKDE op het programma, eerst KOEB in Baie-de-Henne. We begonnen met een algemene introductie, voorstelronde en nogmaals uitleg over het doel van de uitwisseling, waaraan zes organisaties deelnamen: SKDE, ADRUH, SSID, GADEL, KORAL, plus CWS. Alle vijf voorgaande organisaties zijn werkzaam op het gebied van voedselveiligheid. De groep van een kleine dertig personen bestond voornamelijk uit agronomen, technici, landbouwers en gemeenschapsleiders (velen van hen eveneens predikant). Dit leidt tot interessante gesprekken en uitwisselingen, aangezien iedereen hetzelfde soort werk doet.

In de warme zon liepen we naar een eerste akker. De nieuw gebouwde overheidsschool is nog steeds niet officieel ingewijd, bij gebrek aan overheidsvertegenwoordigers, en staat dus al twee jaar lang ongebruikt in het dorp. De eerste akker leidde gelijk al tot adviezen over en weer; de uien staan te dicht op elkaar geplant, de bananen zijn niet afgesneden, het is beter om minder te planten en op die manier meer te oogsten. Interessante discussies en een mooie akker met uien, tomaten, peper, papaja, aubergine, bananen, enz. We liepen naar een tweede akker, ook vol uien geplant, en via een kanaalsysteem naar een derde akker met bananen en andere gewassen. Het advies werd geopperd om een modelakker te planten, zodat mensen het verschil kunnen zien en ook het resultaat. Veel landbouwers zijn onwillig om hun werkwijze te veranderen, ook al levert het meer resultaat op, aangezien het onbekende technieken zijn of technieken die paradoxaal lijken te zijn; minder planten voor meer resultaat, iets afsnijden om grotere gewassen te krijgen. We hadden eveneens 4 Dominicanen in ons gezelschap, onder wie een agronoom met tientallen jaren ervaring, door het Ministerie van Landbouw gedetacheerd bij SSID. Hij zat al te bedenken hoe cacao en passiefruit gepromoot kan worden in Baie-de-Henne, gezien de temperatuur en de hoogte.

We reden weer helemaal terug naar Anse Rouge om vervolgens af te slaan naar Dupre. Er stond een enorme pan vol rijst met bonen op ons te wachten. We bezochten een geitenfokkerij, waar geconstateerd werd dat de geiten die voor vleesproductie gefokt worden, eigenlijk beter geschikt zijn voor melkproductie. Vroeger werd er meer geitenmelk geconsumeerd, maar na de komst van geïmporteerde melk in blik (uit Nederland en Frankrijk vooral), is die traditie verloren gegaan. Een van de Dominicanen gaf ons de uitdaging om ze die week ontbijt van zoete aardappelen en geitenmelk voor te zetten. Daar komen we later op terug...

Er werden adviezen gegeven over productie van voedsel voor geiten, vooral het gebruik van olijven. We keken bij een waterreservoir en spraken over de werking ervan, waar het water vandaan komt, hoeveel men betaalt voor het watergebruik, enz. Toen naar een boomkwekerij, die nu bijna leeg was. Mooi om de hele groep rond een hoge stapel uitwerpselen van dieren geschaard te zijn, sprekend over diverse methodes om compost te maken... Tot slot een bezoek aan de bakkerij en dorpswinkel, eveneens gerund door de corporatie KED.

Vandaar reden we naar Mare Rouge. Restaurants en slaapgelegenheden zijn dun gezaaid in het Noordwesten, dus dat moest van tevoren goed gepland worden. Het gastenverblijf in Mare Rouge had zich echter vergist in het aantal kamers en had niet genoeg bedden voor ons allemaal. Vier van ons sliepen daarom in een huis van KORAL, waarbij we door elkaars kamers moesten lopen om in de andere vertrekken te komen en gordijnen in plaats van deuren hadden, een buitendouche en een latrine. Heel anders dan in de Dominicaanse Republiek, waar hotels zowel goedkoper zijn als moderner. Er is recent een restaurant geopend in Mare Rouge, dus er was in ieder geval avondeten voor de groep. De mannen waren in de meerderheid: slechts 4 vrouwen in het gezelschap. Het heeft wel heel wat voeten in aarde om een groep van 30 man bij elkaar te houden, aan te sporen, op tijd op de juiste plaats te krijgen, enz. De sfeer was echter goed en het was een mooie week.

We brachten de nachten door onder luid gesnurk van medereizigers. Na een ontbijt van gemalen maïs vertrokken we woensdagochtend naar Ti Rivyè. Deze dag was KORAL aan de beurt voor een bezoek. KORAL werkt samen met 17 organisaties in 4 gemeentes in het Noordwesten. In Ti Rivyè werken ze samen met OFET; Organisatie Vrouwen Economie Ti Rivyè. OFET runt een kippenslachterij, opslag van zaden, en een molen voor het malen van maïs. Een vrij nieuw centrum, vorig jaar gebouwd en in gebruik genomen. Een kippenfokkerij was er al, maar desondanks waren er mensen die geen kippenvlees konden kopen omdat een hele kip te duur is. Vandaar dat men kwam met het idee om de kippen niet alleen levend te verkopen en thuis te slachten, maar ze in het centrum te slachten en in delen te snijden, om ze zo in kleinere porties te kunnen verkopen. De vriezer om de kippen vers te houden loopt volledig op zonnepanelen. Ze hebben echter een probleem met kippenvoer, wat van ver moet komen. Daarop deelde een van de agronomen een methode hoe ze zelf kippenvoer kunnen maken, met olijven.

Een mooi initiatief, met potentieel, maar de capaciteit wordt nog niet goed benut. Het centrum is nog afhankelijk van externe fondsen. De drie silo's die er staan, zijn in de zes maanden sinds installatie nog niet één keer gebruikt. We kregen een rondleiding door de ruimte met de vriezer, het hokje waar de kippen geslacht worden, inclusief uitleg over het proces, een gebouw waarin tonnen pinda's opgeslagen staan en een derde gebouw met een maïsmolen, die in december voor het laatst is gebruikt. Het zijn allemaal mooie ideeën, maar het potentieel is nog niet benut.

Via Mare Rouge reden we richting Jean Rabel, het laatste stuk een heel eind door een droge rivierbedding. Ik was de hekkensluiter van de optocht van vier auto's. Bij Jean Rabel bezochten we nog een andere partner van KORAL, die daar de enige melkfabriek van heel het Noordwesten runt. Vorig jaar was ik er ook al op bezoek geweest en helaas is de situatie nog weinig veranderd. Weliswaar wederom een interessante uitwisseling met vragen over kwaliteitsgarantie van de melk en gezondheid van de koeien, testen, belang van controle, etc., maar de capaciteit van 120 gallon per dag wordt bij lange na niet gehaald. Ze zitten nog steeds maar op 3 of 4 gallon per dag. Daar kan de fabriek niet van rondkomen natuurlijk. Dit ondanks dat er een geschatte 350 leveranciers zijn, die echter elk maar 1 of 2 koeien hebben. Wegens de droogte geven de koeien nog minder melk dan normaal. Er kwamen wederom adviezen vanuit de groep over voer voor de koeien om de melkproductie te vergroten, het belang van kwantiteit en kwaliteit voedsel en water per dag.

Toen reden we naar het gastenverblijf in Jean Rabel, waar een probleem was met de waterleidingen, dus moesten er vele emmers water aangesleept worden voor douche en wc van 26 personen. Aangezien niet alle organisaties bezocht konden worden gedurende de week, kregen de overige organisaties de kans om mondeling informatie te delen over hun programma. Eerst was SKDE aan de beurt voor achtergrondinformatie over de corporaties die we dinsdag hadden bezocht. Daarna was het woord aan SSID om hun programma van voedselveiligheid in de Dominicaanse Republiek en in West Haïti (Ganthier en Boen) uit de doeken te doen.

De volgende ochtend reden we naar Lacoma, op bezoek bij ADRUH. En wat stond er op tafel als ontbijt: zoete aardappel met geitenmelk, precies wat ons eerder die week gevraagd was, hoewel we niks hadden gezegd. De hele week lang echt lokaal voedsel; gekookte zoete aardappel, maniok, yam, geitenmelk, vis, geitenvlees, rijst met bonen, gebakken plantanen, enz.

Na het ontbijt reden we naar Paul Atrel, wat vaste prik wordt bij bezoeken. Ook dit gebied is geschikt voor passiefruit. ADRUH verricht een interessant werk op het gebied van bodembescherming en slaagt erin om toch te produceren, ondanks de enorme droogte, in dit gebied nog meer dan elders. Toen naar een boomkwekerij in Lacoma, met vragen over waar de zaden vandaan komen, of mensen betalen voor de boompjes, hoe ze de boompjes beschermen tegen dieren, enz. Daarna bezochten we de akker van een van de vrouwen die deel uitmaakte van de groep. De gewassen stonden er goed bij: aubergine, kool, spinazie. Een aantal groepsleden begon spontaan onkruid te wieden. Een van de agronomen gaf een demonstratie hoe je zelf een irrigatiesysteem kunt maken met plastic flessen, terwijl een ander uitleg gaf over natuurlijke insecticide. Vervolgens naar de akker van een ander groepslid, die een grote variëteit aan gewassen geplant heeft: bonen, maïs, pompoen, maniok, olijf, leucaena, papaja, bananen en sinds 2014 is hij begonnen met het verbouwen van groentes, na de bouw van een waterreservoir: kool, tomaat, spinazie, okra. Er volgde weer een advies over insecticiden, we spraken met een 90 jarige man die nog bananen bomen aan het planten is en open stond voor adviezen en vervolgens keerden we terug naar Lacoma.

Het was nu de beurt aan GADEL om te vertellen over hun werk in Port-de-Paix, op het gebied van verminderen van risico's van rampen, klimaatverandering, vergroten van capaciteiten, geitenfokkerij, microkrediet, bodembescherming, olijf plantages. Ze hebben eveneens een interessant programma in samenwerking met de Belgische overheid: afvalverwerking en sortering. Dat is me een uitdaging hier. Ze scheiden het afval, maken compost van het groenafval, houtskool van karton en papier, verkopen andere producten voor recyclage, zoals het maken van bezems, plastic bloemen, enz. Ze werken eveneens met 15 scholen en wijken om mensen bewust te maken van het belang om afval niet zomaar op straat te gooien. Het is moeilijk om afval te scheiden, omdat er vele plastic tassen met uitwerpselen bijzitten (maar weinig mensen hebben een latrine), dode ratten en zelfs overleden kinderen. Verbijsterend.

Tot slot gaf ADRUH nog een uiteenzetting over hun geschiedenis en visie. Veel mensen zien vertrekken uit Haïti als de enige en beste optie, helaas. Vooral vanuit het Noordwesten zijn er vele mensen die illegaal per boot proberen over te steken naar de Bahamas of Florida. Zo verliezen velen hun leven. De directeur van ADRUH en zijn vrouw zijn juist teruggekomen naar Haïti na 30 jaar in Amerika gewoond te hebben. Laten we hopen dat het een voorbeeld en bemoediging mag zijn.

In de middag vertrokken we uit Lacoma voor een lange rit over slechte, hobbelige wegen naar Gros Morne. We reden via Port-de-Paix, zodat iedereen gelijk een toeristische rondrit door de hoofdstad van het Noordwesten kon krijgen; langs een school, kathedraal, provinciale vertegenwoordiging, nog een grote kerk. Pas 's avonds kwamen we aan in Gros Morne.

Vrijdagochtend om vijf uur werd er op onze deuren geklopt; tijd om op te staan en naar Pendu te rijden, om de klim naar Mayonbe te beginnen. Voor vrijwel iedereen was het de eerste keer en ze zaten in over de wandeltocht van anderhalf uur de berg op. Het begon al gelijk; oh, een rivier, hoe komen we daarover? Gewoon, via de stenen, net als de schoolkinderen die net van de andere oever aan kwamen lopen. We hadden een muilezel geregeld voor een van de leden die wegens gezondheidsproblemen niet lang kan lopen. Zo begonnen we aan de tocht, ik voorop met de snelsten. Op de allersteilste stukken moest ook degene op de muilezel afstappen en lopen. We kamen met z'n vieren als eerste aan, waarna ik terugliep om de rest tegemoet te gaan. Iedereen plofte uitgeput neer en er bleef geen kruimel over van het ontbijt.

Daarna weer op pad. Eerst naar de boomkwekerij, waar gesproken werd over verschillende soorten compost (bovengronds, ondergronds), over koffie wat op deze hoogte (800 meter) goed groeit en hoge kwaliteit kan leveren, voor export. We schaarden ons wederom rond een stapel dieren uitwerpselen en spraken over de rijkste soort uitwerpselen. Een agronoom adviseerde om in plaats van meer houtbomen fruitsoorten en koffie te planten. Vervolgens liepen we naar de groentekwekerij, waar rode biet, ui, kool, wortel, tomaat, etc. groeit. Ik liep nu achteraan, om de laatsten aan te sporen en te bemoedigen, want een aantal wilden opgeven. We klommen een helling op naar een akker met rode bieten. Er werd geadviseerd om ook ananas te planten. Vervolgens naar een klein bos dat geplant is. Een aantal haakten af en keerden terug naar kantoor. Het laatste onderdeel was bodembescherming; een stenen muur gebouwd in een ravijn, waarbij geadviseerd werd om ook bamboe te planten.

Toen terug naar kantoor voor een afsluitend dankwoord. Het was een goede sfeer de hele week, goede vragen en veel uitwisseling en dingen om te leren. Ook de logistiek verliep goed, evenals het vertalen. Nu is het belangrijk om het geleerde toe te gaan passen. Iedere organisatie zal een verslag schrijven, wat we zullen samenvoegen in een document dat met iedereen gedeeld gaat worden. Tevreden deelnemers en mooi om ook een goede uitwisseling tussen beide buurlanden te hebben.

In de loop van de middag daalden we de berg af. Mensen hebben weer wat meer zelfvertrouwen gekregen door het beklimmen van een berg en meer respect gekregen voor de inwoners en deze corporatie, op zo'n locatie. In januari zei een van de gasten dat ze op deze berg leerde dat het oké is om hulp van anderen te ontvangen en je grenzen te leren kennen. Zo leert een ieder wat op zijn of haar eigen manier.

We overnachtten opnieuw in Gros Morne. Zaterdag stonden we om zes uur alweer klaar. Het SSID team werd eerst naar de afslag naar Pilate gebracht; zij reden via het Noorden terug naar Santo Domingo. ADRUH was vrijdag al teruggereden naar Lacoma, dus we bleven met twee auto's over die terugkeerden naar Gonaïves en Port-au-Prince, waar we aan het begin van de middag aankwamen. Zo had ik de rest van de middag om een vierde herziene versie af te ronden en in te dienen bij onze donateur. Een vijfde en laatste versie volgde op maandag. Nu is het afwachten of het in de komende drie rondes goedgekeurd gaat worden.

Zondag 'virtueel' en in levende lijve naar de kerk. Eerst een mooie dienst uit Drogeham meegeluisterd, waarom we naar het huis van God gaan. Ironisch genoeg was de kerk in Guibert vervolgens leger dan anders, omdat het regende. Wederom een interessant onderwerp van de preek: hoe kan ik mijn drift controleren. Daar mogen alle verkeersdeelnemers wel eens naar luisteren, want er bestaat veel agressie in het verkeer. Het gebed meegeluisterd vanuit Drogeham, dat ons werk tot eer en dienstbaarheid van God moge zijn, beamen we vanuit Haïti.