Angst en moed

Bewonderenswaardig hoe men alle leed weet te dragen. “Hoe gaat het ermee?” “Prima, ik ben alleen m’n huis maar kwijt.” “Niet vergeten hè, de boodschap van het feest bij MCC afgelopen december: gelukkig zijn onder alle omstandigheden!” Ik heb er diep respect voor. Wat een moed, wat een doorzettingsvermogen, geloof, hoop, vertrouwen. Toch doorgaan, niet bij de pakken neer zitten. Niet vragen waarom, maar er het beste van maken.
’s Avonds kruip ik moe in m’n slaapzak. Overigens is een slaapzak hier iets onbekends; ik ben de enige die er een heeft en m’n ‘huisgenoten’ moeten telkens lachen. We hebben inmiddels een fraaie ‘tent’, aan elkaar gebouwd van diverse zeildoeken en lakens. Kamperen zal vanaf nu vast een andere betekenis hebben, aangezien het tegenwoordig m’n dagelijkse leven is. We kruipen met kleren aan onder de lakens. Vervolgens lig ik urenlang wakker. Er gaat van alles door me heen. Gedachten over alle ontheemden, alle kampen, allen die op straat slapen, die hun huis verloren zijn, of een geliefde. Allen die geen eten hebben en geen geld om het te kopen, geen werk. Berekeningen over hoeveel rijst en bonen en olie we nodig hebben om 600 mensen hier te voeden, 1100 daar, enz. Dat is een van mijn verantwoordelijkheden bij MCC; voedseldistributie in diverse wijken. Informatie verzamelen, in contact blijven met plaatselijke associaties, voedsel brengen, evenals zeildoeken (om ‘tenten’ te bouwen) en waterfilters. Inmiddels weet ik hoeveel blikken rijst er in een zak zitten, hoeveel mensen je daar van kunt voeden, hoeveel bonen ermee gepaard moeten gaan, hoeveel olie, wat een doos spaghetti kost, enz. Het tolt allemaal door elkaar heen. Verder ben ik deze week veel op pad met een team ingenieurs die gebouwen komen controleren van onder andere partnerorganisaties. Sommige krijgen adviezen over wat er aan het pand gewijzigd moet worden om het weer betrouwbaar te maken, andere zijn goed genoeg om te gebruiken, weer andere worden ongeschikt verklaard. Ook de woningen van de MCCers worden bezocht. Mijn woning is op de bovenverdieping van een pand dat bestaat uit drie verdiepingen. Het hele huis is grondig bekeken. Vele gescheurde muren. Het lijkt erop dat het hele huis een paar centimeter de berghelling is afgedaald. De fundering baart zorgen. Bij nieuwe schokken zou het mogelijk zijn dat het huis nog verder afdaalt. Conclusie: contract niet verlengen, niet in huis slapen, enkel binnengaan om spullen op te halen. Helaas zit ik nu dus zonder huis. Uiteraard vind ik dat erg jammer, want ik had het er prima naar mijn zin, maar ik mag van geluk spreken dat het nog overeind staat, dat ik nog leef en dat mijn spullen er ook nog zijn. Geen idee waar ik naartoe ga. Het moge duidelijk zijn dat het geen eenvoudige taak is momenteel om een woning te vinden. Immers, vrijwel iedereen is dakloos en er zijn weinig betrouwbare gebouwen overgebleven. Voorlopig blijf ik maar op de berghelling in Meyot. Mijn spullen zullen uit huis gehaald moeten worden en opgeslagen bij vrienden in Meyot en in het MCC gebouw.
Gisteren lukte het me voor het eerst een beetje om gelukkig te zijn. Ik werd gelukkig van de aanblik van een auto vol hulpmaterialen voor een kindertehuis dat in grote nood zit. We reden naar het tehuis om zakken rijst te brengen, bonen, kleding, boxen vol medische spullen, dozen vol speciale pindakaas. Dat deed me goed. Het kindertehuis is deels ingestort. Behalve de 43 kinderen en hun begeleiders, hebben ook 8 families bestaande uit nog eens 45 personen hun toevlucht gezocht op het erf van het kindertehuis. 100 mensen om te voeden elke dag. Overal nood.
Het is moeilijk om mijn vrienden en collega’s gebukt te zien gaan onder zoveel problemen. Meer dan problemen, zo zei een van hen. Vaak zijn zij de enigen van hun familie die werk hebben, dus de hele familie is van hen afhankelijk. Ooms, tantes, neven, nichten, vrienden; allen vragen ze om hulp. Zo zijn de MCCers hulpverlener en slachtoffer tegelijk. Het is moeilijk om mijn vrienden en collega’s in angst te zien leven. Tijdens devotie spraken we over dat we niet in angst kunnen en mogen blijven leven. Vervolgens trilde het gebouw tijdens het afsluitende gebed, waarop velen opsprongen en wegrenden. Angst. We rennen weg, al weten we niet waar naar toe. Velen zijn getraumatiseerd. Bang om gebouwen binnen te gaan. Bang om op straat te komen. Bang.
Het is fijn om soms een glimp op te vangen van iets dat aan een ‘normaal’ leven doet denken, aan iets dat aan een dagelijks leven doet denken. Gisteren waren er twee motorrijders nodig om twee motoren op te halen bij de Honda dealer. Ik was een van de twee. Het was fijn om even iets anders te doen, even motor te rijden, hoewel het nog steeds verre van normaal was. Het is niet normaal om over brokstukken van gebouwen te rijden. Het is niet normaal om aanwijzingen te krijgen in de trant van: bij de blauwe poort, waar de muur is ingestort, tegenover een provisorisch kamp.
Er zijn vele lege plekken gevallen, zowel in het aanblik van de stad als in families. Stond daar eerst niet een paar verdiepingen tellend schoolgebouw? Had dat huis niet 3 verdiepingen, in plaats van de 2 die we nu nog zien? Waar is het politiebureau gebleven?
De aardbeving heeft het leven ontwricht. Haïti kan uit het nieuws raken in Nederland, maar hier is het nog steeds realiteit. Velen lijden honger. Velen zijn ontheemd. Ik voel me ouder. Niet omdat ik tante ben geworden, niet omdat er tijd verstreken is, maar omdat ik teveel leed heb gezien voor een mensenleven. Alle respect voor de houding van mijn medemens hier in Haïti. Een verwoest land, maar een onverwoestbaar volk.
Er gebeurt zoveel dat het moeilijk is om helder voor de geest te halen wat er is gebeurd. Woorden schieten te kort, zowel om dit te omschrijven als om een ieder te bedanken voor bemoediging, voor gebed, voor inzet, voor giften. Dank aan een ieder. Het is overweldigend om te merken hoe Drogeham zich inzet, hoe iedereen zich inzet. Bedankt, beste mensen, mèsi anpil.

Giften blijven welkom op rekeningnummer 30.42.00.182 ten name van Christelijke Gereformeerde Kerk Drogeham, onder vermelding van aardbeving Haïti.